Elk jaar studeren er een half miljoen Chinezen in het buitenland, waarvan 8.000 in Nederland. Als voorpost van Nederland kennisland promoot het Nuffic Neso-kantoor in Beijing het studeren in Nederland, maar ook studeren in China. De organisatie zorgt ervoor dat de transfer van al die studenten goed verloopt. Wat het zevenkoppige team daar allemaal voor doet? Ik spreek erover met directeur Charles Hoedt.

Charles Hoedt, directeur Nuffic Neso Beijing.

Nederland is een erg populair studieland onder Chinese studenten; er is namelijk veel keuze in Engelstalige opleidingen. Gewilde studies zijn die op het gebied van business, economie, financiën, land- en tuinbouw, voedsel, techniek, rechten en sociale wetenschappen.

Voorlichting en voorbereiding

Door de inzet van sociale media, webinars, presentaties, campustour en live-streaming van haar events probeert Nuffic Neso Chinese studenten warm te krijgen voor een studie in Nederland. Het begint met een zogenaamde pre-departure briefing: een voorlichtingsdag, zodat de studenten ongeveer weten wat ze te wachten staat. Ze krijgen informatie over bankzaken, smartphonegebruik, wonen en natuurlijk de studie. ‘Dit is niet voor niets’, vertelt Charles. ‘Veel Chinese studenten ervaren een enorme cultuurshock als ze in Nederland aankomen. ’De medewerkers op kantoor spelen een grote rol bij deze voorlichting. Dit is ze op het lijf geschreven, want stuk voor stuk hebben ze zelf ooit gestudeerd in Nederland. De ervaringen zijn dus uit de eerste hand.
Ook is er een Summer School waarin de studenten allerlei masterclasses kunnen volgen, zoals een presentatietraining, cv-training, interview-training en culture shock-training. ‘Hiervoor werken we samen met alumni, docenten en Nederlandse zakenmensen’, aldus Charles. Bijvoorbeeld een Nederlandse manager van Google die in China werkt; zij heeft de studenten voorgelicht over het gebruik van sociale media-platforms in Nederland en andere westerse landen.

Andere manier van studeren

Voor Chinese studenten is studeren in Nederland totaal anders dan in China. Er wordt bijvoorbeeld veel gevraagd van hun zelfredzaamheid. In hun eigen land is dit veel minder. ‘Als je het hebt over lesgeven bijvoorbeeld’, zegt Charles. ‘In China praat de leraar; de leerling luistert alleen en neemt alles voor waarheid aan. Vragen die er leven, worden meestal niet gesteld. In Nederland moeten ze zelf meer leren denken. Ook is het de bedoeling dat ze ineens presentaties geven, iets wat ze in China totaal niet gewend zijn. In de voorbereidingsweek krijgen ze bijvoorbeeld een presentatietraining die door Nederlandse studenten beoordeeld wordt. Best spannend voor ze. Verder ervaren ze in deze introductieweek hoe het is om in groepen samen te werken, want ook dat zijn ze niet gewend.’

Wonen

Verder krijgen de studenten informatie over wonen. Ook op dat gebied wordt meer zelfstandigheid gevraagd dan thuis. ‘Je ziet dat Chinezen het liefst bij elkaar in een studentenhuis zitten. Wij adviseren ze om dat niet te doen. Anders spreken ze weer in hun eigen taal. Het mooist is als ze in een internationaal studentenhuis wonen, dan leren ze met andere talen en culturen omgaan.’
Het actief zijn in studentenverenigingen en vrijwilligerswerk kennen ze vaak niet. Het kroegleven naast het studeren is eveneens onbekend terrein. ‘Chinezen willen eigenlijk alleen naar Nederland om te studeren. Daarom bereiden we ze erop voor dat studeren in Nederland meer omvat dan alleen met je studie bezig zijn’, aldus Charles.

Connecties

Nuffic Neso promoot andersom ook het studeren in China bij Nederlandse studenten. Als ze eenmaal in China zijn, wordt er contact met ze gehouden. Er is een welkomstmiddag, waarbij ze allerhande goede tips en adviezen krijgen. Een Nederlandse zakenman of – vrouw geeft altijd een presentatie over hoe je een baan kunt vinden in China en over Sino-Dutch investeringen in beide landen; handig als je een China-gerelateerde baan in Nederland zoekt.
‘Daarnaast doen we aan matchmaking’, vult Charles aan. ‘We zijn echt een voorpost van het Nederlandse kennisveld in China aan het worden. We brengen Chinese en Nederlandse bedrijven in China samen met hogescholen en universiteiten in Nederland. Vaak ontstaan er interessante combinaties en kunnen ze iets voor elkaar betekenen. Bijvoorbeeld in ons Living Lab voor de logistieke topsector: we richten ons daarbij op de Nieuwe Zijde Route, het Belt Road Initiatief (BRI) van de Chinese president. Nederland is eindpunt van de transport route (glimlachend: of beginpunt, het is maar hoe je het bekijkt).’
Contact met politiek Den Haag is er ook. Samen met de ambassade organiseerde Nuffic in april 2018 bij Beijing Foreign Studies University een College Tour-talkshow voor Chinese en Nederlandse studenten, met premier Rutte als hoofdgast. ‘In Nederland was het nog even voorpaginanieuws toen hij met de Chinese studenten ging fietsen.’

Alumninetwerk

Nuffic Neso richtte 12,5 jaar geleden het NANC (Netherlands Alumni Network China) alumninetwerk in China op. Het ledenbestand bestaat uit ruim 10.000 leden; het zijn zakenmensen, wetenschappers, (young) professionals en officials die ooit studeerden in Nederland.
De meeste van hen wonen en werken in China, het NANC netwerk is verspreid over zes branches in zes Chinese steden. ‘Het valt me op dat ze vrijwel allemaal positief zijn over het studeren in Nederland’, zegt Charles. ‘Voor Nederlandse bedrijven in China is het interessant om Chinezen aan te nemen die in Nederland hebben gestudeerd. Zij nemen veel nieuwe en bruikbare kennis mee. Ik weet dat Campina Friesland in China er bijvoorbeeld blij mee is.
Onlangs was ik op een congres in Shanghai. Daar liepen voormalig Chinese studenten rond die ooit studeerden in de kleinere studentensteden, zoals Breda en Enschede. Dat was wel grappig: je zit in een wereldstad als Shanghai en dan hoor je twee Chinese zakenmannen met elkaar praten over ‘die goede shoarmazaak in Deventer’.’